dr hab. prof. UKEN Anna Penkała-Jastrzębska

Rozprawa doktorska:

Temat rozprawy: „Panieńskie ochędóstwo”. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich

Promotor: prof. dr hab. Bożena Popiołek

Recenzenci: prof. dr hab. Cezary Kuklo, prof. dr hab. Dorota Żołądź – Strzelczyk

Rok obrony: IX 2016

Rozprawa habilitacyjna:

Temat: Za cudzoziemca iść… Migracje a polityka małżeńska szlachty państwa polsko-litewskiego, Kraków 2021, 600 ss.

Recenzenci wydawniczy: prof. dr hab. Waldemar Kowalski, prof. dr hab. Marian Chachaj

Recenzenci w postępowaniu habilitacyjnym: prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, dr hab. Marzena Liedke, prof. dr hab. Zdzisław Budzyński, prof dr hab. Anna Kamler

Rok obrony: II 2022

Zainteresowania naukowe:

historia rodziny, historia kobiet, prawo prywatne w epoce nowożytnej, historia kultury materialnej, turystyka historyczna i wykorzystanie dziedzictwa kulturowego w turystyce

Poza działalnością naukową pracowałam w branży turystycznej na różnych stanowiskach. Zajmowałam się obsługą klientów w placówkach organizatorów turystyki i agentów turystycznych i nadzorem nad organizacją imprez turystycznych. Byłam również zatrudniona  jako Content Manager ds. turystyki. Przez kilkanaście lat pracowałam w charakterze pilota wycieczek zagranicznych, pilotując grupy turystyczne po Europie i Azji.

.

Granty i projekty badawcze:

• 2022-2026r. – Realizacja grantu badawczego nr rej. 2021/41/B/HS3/00253 sfinansowanego ze środków z Narodowego Centrum Nauki pt. Kobiecy dwór szlachecki w Rzeczypospolitej w czasach saskich. Struktura, ludzie, kultura, funkcje (wykonawca).
• 2023r. Grant Wyszehradzki (Visegrad Found) (“Little (Big) Women – Historical sources for family research and gender history”
• 2022 Grant MNiSW „Doskonała Nauka- środki na finansowanie 2022 r. konferencji „Od otoczenia władcy do dworu magnackiego. Ewolucja środowiska dworskiego od średniowiecza do schyłku XVIII wieku”, Instytut Historii i Archiwistyki, Zamek Królewski na Wawelu
• 2018-2021r. – Indywidualne międzynarodowe stypendium naukowe Friedrich-Schiller-Universität Jena and Friedrich-Christian-Lesser-Stiftung (München/ Deutschland) na realizację tematu The study of the migration process in the early modern period. Investigating migration of women from noble families in XVIII century (marriage contracts context).
• 2016-2020r. – Realizacja grantu badawczego nr rej. 2015/19/B/HS3/01797 sfinansowanego ze środków z Narodowego Centrum Nauki pt. Dobrodziejki i klienci. Specyfika patronatu kobiecego i relacji klientalnych w czasach saskich (wykonawca).
• I-IV 2019r. – koordynator realizacji grantu UP to the TOP- działania na rzecz poprawy jakości edukacji w Uniwersytecie Pedagogicznym. Opracowanie nowego programu studiów dla kierunku Turystyka historyczna i dziedzictwo kulturowe – Studia I i II stopnia
• IV-XII 2018r. – udział w projekcie dydaktycznym „Podniesienie kompetencji dydaktycznych pracowników UP” – finansowanie Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR)

.

Stypendia i staże naukowe

• III 2022r.– Stypendium Niemieckiego Instytutu Herdera (Herder Institut für historische Ostmitteleuropaforschung- Institut der Leibniz-Gemeinschaft in Marburg)
• X 2021r. – Stypendium Rządu Francuskiego na pobyt badawczy – Sorbona/Paryż (Sorbonne Université).
• XII 2018r. – Erasmus+ Teaching Programme – prowadzenie zajęć dydaktycznych w Universidad Tecnológica de El Salvador
• VI 2018r. – Stypendium Polskiej Misji Historycznej przy Uniwersytecie Juliusza Maksymiliana w Würzburgu
• X 2015r. – Litwa, Lietuvos Istorijos Institutas, staż przyznany przez Litewskie Ministerstwo Oświaty i Nauki oraz Biuro Uznawalności Wykształcenia i Współpracy Międzynarodowej.

.

Członkostwo w stowarzyszeniach i instytucjach naukowych:

• Członek Polskiego Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym
• Członek Polish American Historical Association
• Członek The Society for Court Studies

.

Nagrody i wyróżnienia:

• 2019r. – Mistrz Edukacji. Nagroda przyznana przez dziekana Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie za osiągnięcia dydaktyczne
• 2018r.– Stypendium START dla wybitnych młodych badaczy do 30 roku życia – Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
• 2017/18r. – Wyróżnienie Rektora Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie za działalność naukową
• 2017r. – Nagroda za najlepszą rozprawę doktorską dotyczącą szeroko ujmowanego osiemnastego wieku przyznana przez Polskie Towarzystwo Badań nad Wiekiem XVIII

.

Wybrane publikacje:

Monografie:

Penkała-Jastrzębska A., Za cudzoziemca iść… Migracje a polityka małżeńska szlachty państwa polsko-litewskiego, Kraków 2021, 600 ss.

Penkała-Jastrzębska A., „To marry a foreigner …”. Migrations and the marriage policy of the nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth” 2021 Mühlhausen/Thür. Deutschland, Verlag Steffen lffland

Penkała A., Przeciw prawu tradycji i obyczajowi. Sprawy procesowe szlacheckich małżeństw w księgach sądów grodzkich z terenu województwa krakowskiego, Kraków 2017, 196 ss.

Penkała A., Panieńskie ochędóstwo. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich, Kraków 2016, 426 ss.

Redakcja:

Monarchs’ Court – Private Courtprivate Court : The Evolution of the Court Structure from the Middle Ages to the End of the 18th Century, editors Bożena Popiołek, Urszula Kicińska, Anna Penkała-Jastrzębska, Kraków : Wydawnictwo Naukowe UKEN, 2024

Turystyka wobec nowych wyzwań: współczesne kierunki kształcenia w akademickiej i szkolnej edukacji turystycznej, red. Bożena Popiołek, Natalia Bursiewicz, Urszula Kicińska, Anna Penkała-Jastrzębska, Kraków : Wydawnictwo Naukowe UP, 2023

The world of things : considerations on the standard of living and the meaning of movable property in Polish-Lithuanian Commonwealth, edited by Bożena Popiołek, Urszula Kicińska, Anna Penkała-Jastrzębska, Kraków 2022

Dwór kobiecy w Rzeczypospolitej XVII i XVIII, red. B. Popiołek, A. Penkała-Jastrzębska i K. Pyzel, LIBRON – Filip Lohner, Kraków 2021, ss. 308

W kręgu patronatu kobiecego w XVII-XVIII wieku, red. B. Popiołek, U. Kicińska, A. Penkała-Jastrzębska, A. Słaby, Kraków 2018

Studies on Female Patronage in the 17th and 18th Centuries,  ed. by B. Popiołek, U.Kicińska, A. Penkała-Jastrzębska, A. Słaby ; translation M. Dyl-Wąsik, P. Mierzwa, R. Rozumowski, Kraków 2019

Wybrane artykuły naukowe:

2023

Anna Penkała-Jastrzębska, „Już z Białegostoku wkrótce Wersal mają robić”. Europejskie aspiracje dworu Katarzyny Barbary z Radziwiłłów Branickiej (zm. 1730), „Saeculum Christianum”, 2023

Anna Penkała-Jastrzębska, Działalność dyplomatyczna Tomasza Mogilnickiego na rzecz kanclerzyny litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej w latach 1730-1737,: Klio, 2023, Vol. 66, nr 2, s. 57-95

Anna Penkała-Jastrzębska, Artykuł recenzyjny: Katarzyna Justyniarska-Chojak, Inwentarze pośmiertne z małych i średnich miast Małopolski (w XVI-XVIII wieku), Kielce 2020, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, ss. 652 „Kwartalnik Historyczny”. – 2023, T. 130, nr 1, s. 179-184

Anna Penkała-Jastrzębska, Noble Matrimonial Policy at the Royal Court in Dresden during the Reign of King Augustus the Strong (1697-1733): Public Affairs, Private Interests, The Court Historian, 2023, Vol. 28, iss. 1, s. 80-95

Anna Penkała-Jastrzębska, Kształcenie kadr do wykonywania zawodu pilota wycieczek : edukacja akademicka, kursy komercyjne, a może wyłącznie samodoskonalenie? W: Turystyka wobec nowych wyzwań : współczesne kierunki kształcenia w akademickiej i szkolnej edukacji turystycznej, red. Bożena Popiołek, Natalia Bursiewicz, Urszula Kicińska, Anna Penkała-Jastrzębska, Kraków : Wydawnictwo Naukowe UP, 2023

Anna Penkała-Jastrzębska, Urszula Kicińska, Drobne codzienne sprawy. Życie w osiemnastowiecznej Bochni w oparciu o zapisy z ksiąg radzieckich, „Muzealne Marginalia”, Bochnia 2023

2022

Anna Penkała-Jastrzębska, Intercyza ślubna wojewody sandomierskiego Jana Tarły (zm. 1750) i Zofii z Krasińskich (zm. 1790) jako przykład regulacji prawnych i majątkowych między małżonkami w dawnej Polsce, Klio. – 2022, Vol. 61, nr 1, s. 225-244

Anna Penkała-Jastrzębska, May you have a special thought of appealing to your husband : an analysis of women’s educational schemes in the 18th-century Polish-Lithuanian Commonwealth on the example of a premarital instruction written for Anna Jabłonowska née Sanguszko (1739-1766), „History of Education & Children’s Literature.” 2022, Vol. 17, iss.1, s. 461-475

Anna Penkała-Jastrzębska, Publiczne awantury i prywatne interesy : Anna Katarzyna z Sanguszków Radziwiłłowa a sprawy wewnętrzne Rzeczypospolitej w dobie wojny o polską sukcesję (1733-1735), Przegląd Historyczny. – 2022, T. 113, z. 2, s. 255-284

Anna Penkała-Jastrzębska, Prośba o jak najprędszą intencji swoich konkluzję” : analiza materiałów źródłowych dotyczących magnackich pertraktacji przedślubnych (przykład małżeństwa Teresy Barbary z Radziwiłłów z Józefem Scipionem del Campo), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”- 2022, nr 149, z. 1, s. 53-71

Anna Penkała-Jastrzębska, Urszula Kicińska: Sources for research into the living standards of the magnates and nobility in the 17th and 18th centuries in foreign archives – research perspectives W: The world of things : considerations on the standard of living and the meaning of movable property in Polish-Lithuanian Commonwealth, edited by Bożena Popiołek, Urszula Kicińska, Anna Penkała-Jastrzębska, Kraków 2022

Anna Penkała-Jastrzębska, Publiczna śmierć magnata : relacje o śmierci i opisy zmarłych w gazetach rękopiśmiennych z czasów saskich – charakterystyka zjawiska W: Śmierć, pod redakcją Bożeny Popiołek, Agnieszki Chłosty-Sikorskiej oraz Mirosława Płonki Kraków 2022

2021

Penkała-Jastrzębska A., Świat kultury materialnej na magnackim dworze na przykładzie rejestrów majątkowych Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej z lat 1738–1741, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 1/66, 2021, s. 101-120

Penkała-Jastrzębska A., Służba na kobiecym dworze magnackim: przyczynek do analizy zagadnienia w świetle rejestrów dworskich Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej [w:] Dwór kobiecy w Rzeczypospolitej XVII i XVIII red. B. Popiołek, A. Penkała-Jastrzębska, K. Pyzel, Kraków 2021, s. 155-175

Penkała-Jastrzębska A., Teresa Ossolińska ze Stadnickich (1717–1776). Przyczynek do badań aktywności wojewodziny wołyńskiej w drugiej połowie XVIII wieku, „Res Historica”, nr 51, 2021, s. 253-288

Penkała-Jastrzębska A., Pregnancy, childbirth and postpartum in wealthy noble families in the first half of the 18th century in the Polish-Lithuanian Commonwealth, „Res Gestae. Czasopismo Historyczne” 2021, T. 13, s. 22-41

Penkała-Jastrzębska A., [Rec] Janusz Antoni Wiśniowiecki, Ilias Polski, wyd. Przemysław P. Romaniuk, Jacek Burdowicz- -Nowicki, (Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2018), „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, 2021, nr 1, s. 247-258

2020

Penkała- Jastrzębska A., Mit srebrnej łyżeczki? Przedmioty prestiżowe w szlacheckich inwentarzach majątkowych z ksiąg grodzkich województwa krakowskiego w czasach saskich, „Kwartalnik Historyczny”, 2020, T. 127, nr 1, s. 33-62

Penkała- Jastrzębska A., Wytrawny polityk czy interesowna magnatka? Kłopotliwy portret Elżbiety Sieniawskiej w świetle korespondencji osób jej współczesnych [w:] Działalność Elżbiety Sieniawskiej. Polityka-gospodarka-kultura, red.B. Popiołek, Warszawa 2020, s. 35-52

Penkała- Jastrzębska A., Nowe trendy w turystyce kulturowej : ochrona dziedzictwa kontra maksymalizacja zysków [w:] Historia – pamięć – tożsamość w edukacji humanistycznej. T. 6, Ochrona i promocja dziedzictwa kulturowego jako forma zachowania pamięci o przeszłości, red. Bożena Popiołek, Urszula Kicińska, Agnieszka Słaby, Kraków 2020, s. 337-352

Penkała- Jastrzębska A., Przemoc w małżeństwach szlacheckich – analiza zjawiska w oparciu o akta z osiemnastowiecznych krakowskich ksiąg grodzkich [w:] W Kręgu Rodziny Epok Dawnych. Przemoc,  red. Bożena Popiołek, Agnieszka Chłosta-Sikorska, Marcin Gadocha, Kraków 2020, s. 167-179

Penkała- Jastrzębska A., W kręgu Anny z Sanguszków Radziwiłłowej : rola uroczystości prywatnych w polityce kreowania wizerunku rodziny Radziwiłłów [w:] Wokół Sobieskich i Radziwiłłów : prestiż, przejawy pobożności, działalność polityczna, red. Jarosław Pietrzak, Nieborów 2020, s. 112-121

Penkała- Jastrzębska A., Wytrawny polityk czy interesowna magnatka? : kłopotliwy portret Elżbiety Sieniawskiej w świetle korespondencji osób jej współczesnych [w:] Działalność Elżbiety Sieniawskiej : polityka – gospodarka – kultura, red. B. Popiołek, Warszawa 2020, s. 33-52.

2019

Penkała- Jastrzębska A., Problematyczne konkury : nieznane okoliczności starań Michała Kazimierza Radziwiłła (1702-1762) o rękę Marii Zofii Sieniawskiej (1699-1771), „Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym”, 2019, nr 4/51, s. 85-108

Penkała- Jastrzębska A., Marianna Sanguszko née Lubomirska (1693–1729) – Introduction to the Biography of the Overlooked Heiress to the Entail of Ostrog, „Res Historica”, nr 48/2019, s. 119-136

Penkała-Jastrzębska A., Radości i troski osiemnastowiecznego macierzyństwa w świetle korespondencji Karoliny Teresy z Radziwiłłów Jabłonowskiej do matki Anny z Sanguszków Radziwiłłowej, „Horyzonty Wychowania”, nr 18/46, 2019, s. 69-82

Penkała-Jastrzębska A., Anna Wincenta Sapieha, née Fredro – a forgotten benefactress [in:] Studies on Female Patronage in the 17th and 18th Centuries,  ed. by B. Popiołek, U. Kicińska, A. Penkała-Jastrzębska, A. Słaby ; translation M. Dyl-Wąsik, P. Mierzwa, R. Rozumowski, Kraków 2019, s. 233-245

Penkała A., Problem świadectwa źródeł w badaniu spraw procesowych : spór o małżeństwo Salomei z Szembeków i Józefa Dembińskiego na podstawie akt oblatowanych w krakowskich księgach grodzkich [w:] Historia – pamięć – tożsamość w edukacji humanistycznej. T. 5, Człowiek jako świadek historii : studia historyczne, red. B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, A. Słaby, Kraków 2019, s. 37-48

Penkała A., Sprawy ordynacji ostrogskiej w rękach Pawła Karola Sanguszki (1680 –1750). Korelacja centrum – pogranicze w świetle korespondencji [w:] Hranice a pohraničia. Ambivalentný charakter pohraničných území, red. P. Švorc, Ľ.  Harbuľová,  A. Chłosta-Sikorska, Preszów 2019, s. 107-120

2018

Penkała A., Szlacheckie aspiracje. Opieka finansowa nad obiektami sakralnymi w świetle wybranych przykładów testamentów kobiecych oblatowanych w krakowskich księgach grodzkich z XVIII wieku, Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym, nr 44/2018, s. 81-100

Penkała A., Uwagi o osiemnastowiecznych regestrach wypraw panieńskich dla szlachcianek wstępujących do klasztoru, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej nr 4/2018, s. 319-332

Penkała A., Bursiewicz N., Innowacyjna forma promocji dziedzictwa kulturowego połączona z aktywnością fizyczną, „Turystyka kulturowa”, nr 6/2018, s. 44-57

Penkała A., Anna Wincenta z Fredrów Sapieżyna – zapomniana dobrodziejka [w:] W kręgu patronatu kobiecego w XVII-XVIII wieku, red. B. Popiołek, U. Kicińska, A. Penkała-Jastrzębska, A. Słaby, Kraków 2018

Penkała A., „Od postanowienia wspólnego ustawiczne przeklęctwa, słów nieuczciwych wołania, hałasy”. (Nie)codzienność szlacheckiego domu w świetle zapisów z osiemnastowiecznych ksiąg grodzkich z terenu województwa krakowskiego [w:] Dom i święto. Ceremonie i tradycje rodzinne, red. B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, M. Gadocha, Kraków 2018, s. 93-103

2017

Penkała A.,  „Za inkaust pióra i bibułę” : koszt edukacji szlacheckich synów na przykładzie regestu wydatków na Onufrego i Stanisława Szembeków z lat 1751-1762 [w:] Źródła do dziejów staropolskich podróży edukacyjnych, red. D. Żołądź-Strzelczyk i M. E. Kowalczyk, Wrocław  2017, s. 183-195

2016

Słaby A., Penkała A., Źródła do badań dziejów rodziny szlacheckiej z XVIII wieku w zbiorach Litewskiego Państwowego Archiwum Historycznego w Wilnie : perspektywy badawcze, [w:] Historia – pamięć – tożsamość w edukacji humanistycznej. T. 4, Archiwum jako „strażnik pamięci” : studia historyczno-archiwalne, red. B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, A. Słaby, Kraków 2016

Penkała A., „Cysieńka”.  Listy Cecylii z Sapiehów Chodkiewiczowej  jako relacja  trudnej drogi dojrzewania do samodzielności [w:] Kobiece kręgi korespondencyjne w XVII-XIX wieku, red. B. Popiołek, U. Kicińska, A. Słaby, Warszawa 2016, s. 91-102

Penkała A., „Nowiny ślę pewne i dobre”. Szlacheckie podróże w świetle małżeńskiej korespondencji  XVII i XVIII wieku [w:] Via viatores quaerit. Mobilność społeczna w dziejach krajów Grupy Wyszechradzkiej red. A. Teterycz- Puzio, L. Kościelak, E. Łączyńska, Słupsk 2016, s. 167- 176

Penkała A.,  „Srebrne tabakierki, garnce gorzałczane i kotły piwne”. Obiekty kultury materialnej jako przejaw rozpowszechniania używek wśród szlachty województwa krakowskiego w pierwszej połowie XVIII wieku [w:] Używki w świetle źródeł archeologicznych i historycznych, t. 1 Jedzą, piją, lulki palą. Kulturowe aspekty korzystania z używek na przestrzeni wieków, red. J. Żychlińska, A. Głowacka – Penczyńska, A. Klonder, Bydgoszcz 2016, s. 155- 170

Penkała A.,  Materia droższa od srebra. „Farfurki” i „porcelanki” na szlacheckich stołach w świetle inwentarzy oblatowanych w krakowskich księgach grodzkich z XVIII wieku [w:] Wiktuały, kuchnia kultura jedzenia w perspektywie historycznej, red. P. Jędrzejewski, P. Magiera, K. Skrężyna, G. Szuster, Kraków 2016, s. 160-170

2015

Penkała A., Szlacheckie kontrakty małżeńskie jako źródła do badań biograficznych i majątkowych na przykładzie intercyzy przedślubnej Antoniny Rzewuskiej i Piotra Miączyńskiego, „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”, t. VI, R. 2015, s. 153-169

Penkała A.,  Szlacheckie wyprawy ślubne jako źródło do badań historii kultury materialnej XVIII wieku [w:] Zielonogórskie Spotkania Źródłoznawcze. Na tropie źródła i jego interpretacji, red. M. Dalidowicz, J. Dudek, A. Górski, Zielona Góra 2015, s. 155 -166

Penkała A.,   „Nie masz nic takiego, czego bym dla Ciebie nie uczynił”. O wzajemnych podarunkach w małżeństwach szlacheckich w XVIII wieku [w:] Kobieta i mężczyzna. Jedna przestrzeń – dwa światy, red. B. Popiołek, A. Chłosta- Sikorska, M. Gadocha, Kraków 2015, s. 283 – 294

Penkała A.,  Od „miednicy z nalewką” do „wanienki do nóg moczenia”. Rozwój praktyk higienicznych wśród szlachty krakowskiej w świetle inwentarzy z drugiej połowy XVII i XVIII wieku [w:] Czystość i brud. Higiena nowożytna XV- XVIII w. red. W. Korpalska, W. Ślusarczyk, Bydgoszcz 2015, s. 13-26

Działalność popularyzatorska:

Polskie Radio Program II – wywiad w ramach audycji Skarbiec Nauki Polskiej

TVP Historia- „Tu wszystko jest Polską- odc. Kobieca dłoń”

Inne:

Ukończone studia na kierunku Turystyka i rekreacja (UP im. KEN)

Studia podyplomowe Akademia Dziedzictwa MCK

Uprawnienia TEFL (Teaching English as a Foreign Language)